Donald J Trump Phát Biểu Tại Thành Phố Mexico, Nước Mexico
Vào chiều thứ Tư ngày 31 tháng 8 năm 2016, theo lời mời của tổng thống Mexico (Mexico) Enrique Pena Nieto, Donald Trump bay đến thành phố Mexico thuộc nước này. Hai bên đã họp kín trao đổi ý kiến sơ khởi về mối quan hệ song phương trong tương lai, đặc biệt về vấn đề biên giới, di dân và hợp tác kinh tế, sau đó hai bên cùng xuất hiện trong buổi họp báo ngắn. Trước nhiều phóng viên báo chí, hai bên Trump và Nieto nói về cuộc hội thoại “cỡi mở và xây dựng” của họ. Ông Trump, người đã từng bị chỉ trích là có những lời nói xúc phạm đến người Mexico về di dân lậu mang ma túy và tội phạm đến Hoa Kỳ trong khi vận động tranh cử từ năm ngoái, đã nói nước Mỹ có quyền xây tường dọc biên giới hai nước nhưng không nói ai sẽ chi trả. “Chúng tôi đã thảo luận về bức tường. Chúng tôi không thảo luận về việc chi trả. Điều đó sau này sẽ bàn. Đây chỉ là cuộc họp sơ bộ” (We did discuss the wall. We didn’t discuss payment of the wall. That’ll be for a later date. This was a very preliminary meeting.)
Và đây là lời phát biểu của ông Trump trong buổi họp báo:
Xin cảm ơn. Thật là niềm vinh dự lớn khi được Tổng thống mời đến. Niềm vinh dự thật, thật lớn. Xin cảm ơn.
Chúng tôi đã trao đổi những ý tưởng rất trọng yếu, thẳng thắn và có tính xây dựng trong khoảng thời gian khá lâu. Tôi đã thẳng thắn trong việc trình bày quan điểm của mình về tác động của những chính sách thương mại và di cư hiện nay đối với Hoa Kỳ. Như các bạn biết đấy, tôi yêu nước Mỹ rất nhiều và tôi muốn chắc chắn rằng người dân ở Hoa Kỳ được bảo vệ thật tốt. Cũng vậy, bạn bày tỏ cảm xúc và tình yêu của bạn đối với nước Mexico.
Hoa Kỳ và Mexico có chung đường biên giới dài 2,000 dặm, nửa nghìn tỷ USD trong thương mại hàng năm, và một triệu lượt qua lại biên giới hợp pháp hàng ngày. Chúng ta đoàn kết bỡi cùng ủng hộ nền dân chủ, một tình yêu tuyệt vời đối với dân chúng và sự đóng góp của hàng triệu Người Mỹ gốc Mexico vào đất nước Hoa Kỳ. Và thật tình tôi có niềm cảm thông sâu xa không chỉ trên danh nghĩa tình bạn nhưng còn trên những con số to lớn mà tôi thuê làm việc ở Hoa Kỳ và họ là những người tuyệt vời. Thật tuyệt vời.
Tôi có nhiều bạn bè, rất nhiều bạn bè, và rất nhiều bạn đến Mexico và ở Mexico. Tôi hãnh diện mà nói có bao nhiêu người tôi thuê làm và thế hệ thứ nhất, thứ hai và thứ ba Người Mexico ở Hoa Kỳ có thể nói không chê vào đâu được. Đáng ngưỡng mộ, quả thật những người làm việc chăm chỉ đáng ngưỡng mộ. Thật tình tôi hết sức quí trọng họ, giá trị lành mạnh của gia đình, tín ngưỡng và cộng đồng của họ.
Tất cả chúng ta chia xẻ lợi ích chung trong việc giữ gìn bán cầu của chúng ta an toàn, thịnh vượng và tự do. Không có ai thắng cuộc ở cả hai nước khi mà bọn buôn người và buôn lậu ma túy lấy người dân vô tội làm mồi. Đó là khi các băng nhóm có hành vi bạo lực. Là khi vũ khí bất hợp pháp và tiền mặt từ Hoa Kỳ đổ vào Mexico hoặc là khi người di dư từ Trung Mỹ lục tục tổ chức thành dòng nguy hiểm, rất và rất nguy hiểm vào Mexico hoặc Hoa Kỳ một cách bất hợp pháp. Tôi chia xẻ quan điểm rõ chắc của tôi rằng Thoả Hiệp Tự Do Mậu Dịch Bắc Mỹ (NAFTA = North American Free Trade Agreement) là nguồn lợi ích rất to lớn cho Mexico hơn là cho Hoa Kỳ và vì thế nó cần phải được cải tiến để bảo đảm rằng người lao động, và rất quan trọng, cho cả hai quốc gia được cùng hưởng lợi từ nền thương mại công bằng và hỗ tương. Tôi bày tỏ điều này cho Hoa Kỳ và vì Hoa Kỳ, rằng chúng tôi phải hành động để ngăn chặn dòng chảy công việc làm tuôn ra rất lớn từ trong nước chúng tôi. Điều này đang xảy ra hàng ngày, ngày càng tồi tệ và tồi tệ hơn buộc chúng tôi phải chặn đứng.
Sự thịnh vượng và hạnh phúc ở cả hai nước sẽ gia tăng nếu chúng ta cùng nhau làm việc theo năm mục tiêu chung sau đây:
Thứ nhất: chấm dứt nhập cư bất hợp pháp. Không chỉ giữa hai nước chúng ta, nhưng bao gồm cả sự nhập cư và đoàn người di trú bất hợp pháp từ các nước Trung và Nam Mỹ, và từ những vùng khác ảnh hưởng đến an ninh và tài chính ở cả Mexico và Hoa Kỳ. Đây là một thảm hoạ nhân đạo. Những cuộc phiêu lưu nguy hiểm, sự lạm dụng bỡi băng đảng và các tổ chức, và các mối nguy hiểm vô cùng cho thể chất, và điều này cần phải giải quyết, phải giải quyết một cách nhanh chóng. Bạn thật sự có thể nói không công bằng cho người dân ở bất kỳ nơi nào trên toàn thế giới nhưng chắc chắn không công bằng cho người dân Mexico và Hoa Kỳ.
Thứ hai: có được biên giới an toàn là chủ quyền và cùng có lợi. Chúng tôi thừa nhận và tôn trọng chủ quyền của mỗi nước trong việc xây dựng một hàng rào hay bức tường cụ thể trên bất kỳ biên giới nào của nước mình để chặn đứng việc vận chuyển trái phép của người dân, ma túy và vũ khí. Sự hợp tác nhằm đạt được mục tiêu chung, và cùng chia xẻ an toàn cho tất cả công dân là tối quan trọng cho cả Hoa Kỳ và Mexico.
Thứ ba: triệt tiêu băng đảng ma túy và kết thúc sự chuyển dịch của các loại dược phẩm bất hợp pháp, vũ khí và hiện kim qua biên giới của chúng ta. Công việc này chỉ có thể hoàn thành với sự hợp tác, cơ quan tình báo, chia xẻ tin tức tình báo và phối hợp hoạt động giữa hai nước. Đó là cách duy nhất sẽ phải thực hiện.
Thứ tư, Cải thiện NAFTA. NAFTA là một thoả thuận 22 năm tuổi cần phải được cập nhật để phản ánh thực tế trong hiện tại. Có nhiều cải tiến có thể thể thực hiện để làm cho cả Mexico và Hoa Kỳ mạnh hơn và giữ được ngành công nghiệp trong bán cầu của chúng ta. Chúng ta có sự cạnh tranh rất lớn từ Trung quốc và từ khắp nơi trên thế giới. Hãy giữ nó lại ở bán cầu của chúng ta. Người lạo đông trong cả hai nước của chúng ta cần tăng lương một cách tuyệt vọng. Ở Hoa Kỳ, đã 18 năm rồi, 18 năm mà tiền lương lại đi xuống. Cải thiện tiêu chuẩn tiền lương và điều kiện làm việc sẽ tạo ra kết quả đặc biệt tốt hơn về mọi mặt và cho mọi công nhân. Có nhiều giá trị có thể tạo ra cho hai quốc gia bằng cách làm việc với nhau một cách thật tốt đẹp và điều đó tôi đoan chắn sẽ xảy ra.
Thứ năm: giữ ngành sản xuất của cải vật chất trong bán cầu của chúng ta. Công việc làm rời khỏi Mexico, Hoa Kỳ, hoặc Trung Mỹ đi ra nước ngoài sẽ làm tăng nạn nghèo khó và áp lực lên các dịch vụ xã hội cũng như áp lực lên sự di cư vuợt biên giới. Áp lực rất lớn. Quan hệ gắn bó giữa hai quốc gia của chúng ta rất sâu xa và chân chính. Cả hai quốc gia chúng ta được lợi ích từ sự quan hệ gần gũi và trung thực giữa hai chính phủ.
Một Mexico vững mạnh, thịnh vượng và khí thế nằm trong lợi ích bậc nhất của Hoa Kỳ và Mỹ sẽ giữ, và gìn giữ lâu, thật lâu dài. Cả hai nước chúng ta sẽ làm việc chung vì lợi ích hỗ tương, và quan trọng nhất là vì lợi ích chung của người dân.
Thưa Tổng thống, tôi xin cảm ơn ông. Đây quả là niềm vinh dự lớn và tôi xin gọi ông là bạn. Xin cảm ơn.______________________________
Câu hỏi: (Không nghe được)
Trả lời: (Donald J Trump): Xuất sắc. Xuất sắc. Tôi rất quí trọng Thổng thống. Chúng tôi đã lkà việc với nhau trong thời gian khá lâu và tôi nghĩ là tuyệt với. Tôi đã, như bạn biết đấy, cùng với Thượng nghị sĩ Sessions và Thị trưởng Giuliani và chúng tôi có hơn một tiếng đồng hồ tốt đẹp lắm.
Câu hỏi: (không nghe được)
Trả lời (D. J Trump): Nói là phải. Không, không phải tất cả.Hãy nhìn xem, chúng tôi muốn những điều tốt đẹp cho Hoa Kỳ và ông ta muốnnhững gì tốt đẹp cho Mexico. Chúng tôi nhận ra ngay từ đầu, những điều đó tốt cho cả hai chúng tôi, tốt hơn cho cả hai chúng tôi, thật sự. Yes, John?
Câu hỏi (không nghe được)
Trả lời (D.J.Trump): Chúng tôi không thảo luận điều đó. Chúng tôi không thảo luận việc chi trả. Chúng tôi không thảo luận.
Câu hỏi (micro tắt) . . . Có thể nào Mexico sẽ chi trả cho bức tường không?
Trả lời (D.J.Trump): Vâng tôi sẽ bắt đầu. Không có gì giống như câu hỏi dễ dàng như thế. Chúng tôi đã thảo luận về bức tường, chúng tôi đã không thảo luận về việc chi trả cho bức tường. Đây mới chỉ là cuộc họp sơ bộ. Tôi nghĩ rằng đây là cuộc họp tuyệt vời. Chúng tôi, tôi nghĩ, chúng tôi đang có những bước đi rất thuận lợi. Rất nhiều điều tôi nói rất mạnh, mà chúng tôi phải mạnh. Chúng tôi phải nói thật những gì đang xảy ra. Có tội ác như bạn biết đấy. Có rất nhiều tội phạm và rất nhiều vấn đề nhưng tôi nghĩ bắt tay nhau chúng ta sẽ giải quyết những vấn đề ấy. Tôi thực sự tin rằng Tổng thống và tôi sẽ giải quyết những vấn đề ấy. Chúng tôi sẽ giải quyết. Nhập cư bất hợp pháp là một vấn đề đối với Mexico cũng như cho chúng tôi. Tôi nói có nghĩa là nó không phải là con đường một chiều. Chúng tôi sẽ cùng nhau làm việc và chúng tôi sẽ đem vấn đề ra giải quyết.
Trả lời (TT Mễ: Enrique Pena Nieto) tôi có sự tôn trọng tuyệt đối vào quá trình bầu cử tại Hoa Kỳ. Tôi muốn mời cả hai ứng cử viên. Là ứng cử viên, ông Trump đã đáp ứng lời mời khá nhanh chóng. Vì vậy hội nghị quanh những vấn đề chúng tôi vừa thảo luận, chúng tôi cũng đã nói chuyện về mối quan hệ đích thực giữa hai quốc gia. Có một liên minh chiến lược giữa hai quốc gia quan trọng như thế nào. Tôi cũng yêu cầu - cho ông Trump thấy trách nhiệm to lớn là tôi phải bảo vệ dân chúng Mexico. Cả dân Mễ ở trong nước và nước ngoài. Rằng đã có một sự hiểu sai hoặc lời nói khẳng định thật đáng tiếc đã làm tổn thương và ảnh hưởng đến nhận thức của người dân Mexico trong cuộc ứng cửa ông mà tôi hoàn toàn tôn trọng. Người dân Mexico cảm thấy bị tổn thương bỡi các lời nhận xét đã phát ra nhưng tôi tin chắc chắn mối quan tâm chân thực của ông Trump là xây dựng mối quan hệ để đem lại cho cả hai xã hội phúc lợi tốt hơn. Đó là sự sẵn sàng bày tỏ từ Tổng thống Mexico cùng với hai ứng cử viên Tổng thống của Hoa Kỳ. Căn cứ vào cùng một tiền đề để cùng làm việc với nhau. Nhưng trên hết là sự kính trọng quốc gia lẫn nhau. Đó là điều tôi cùng chia xẻ với ứng viên Trump.
(KHÔNG TÊN): Đến đây chúng tôi xin kết thúc và cảm ơn tất cả các bạn đã tham dự.
Vĩnh Tường dịch
Hôm nay tình cờ nghe người bạn kể lại rằng anh có xem bài viết trên báo bảo rằng ông Trump qua Mễ xìu lơ y như đứa trẻ nhỏ nhưng một tiếng đồng hồ sau về đến Arizona thì nổ. . . Tội nghiệp, không hiểu người ta đã đeo kính gì. Còn người dịch bài này đã xem TV thấy rõ Tổng thống Nieto rất căng thẳng như vừa đối diện một số vấn đề phức tạp, bất ngờ, ngoài dự tính. Ông Trump thì chững chạc, lịch sự như một khách mời và rất khẳng khái tự tin chắc nịch vào những luận điểm then chốt. Người viết cũng lấy làm lạ, không lẽ ở Mexico thiếu một cặp head phone cho khách nghe đọc bản dịch làm ông Trump thỉnh thoảng phải nghiêng người xuống để nghe cô Mễ đứng một bên cầm giấy đọc bản dịch giống như đang ở thời xa xưa; trong khi đó thì Tổng thống Nieto lại có head phone. Phải chăng đây là trò chính trị rẻ tiền người Mễ muốn chơi xỏ lại ông Trump? Nhưng đối với người làm việc lớn những trò này dù có chăng nữa cũng chỉ là chuyện buồn cười mà thôi.
Qua cuộc gặp gỡ trong thời gian rất giới hạn, mở đầu cho một vấn đề lớn sẽ phải giải quyết, tư chất của một người làm kinh doanh đã thể hiện rất rõ nét: Trump nói rất gãy gọn, không vẽ vời sáo rỗng, ba hoa rồng rắn, nhiều thời gian và vô bổ. Nếu Tổng thống Nieto có ý muốn mời “thằng khờ” Trump sang để hạ bệ trước mặt dân chúng Mễ nhằm nâng cao tỉ lệ ủng hộ đang xuống thấp thì quả là đang đùa với lửa! Ông Trump đã đi thẳng vào vấn đề khó khăn mà hai bên cùng đang gặp phải và đưa ra từng cái một 5 trọng điểm để giải quyết. Một vấn đề quan trọng như thế mà hàng mấy chục năm nay, bao nhiêu chính trị gia chưa có ai đưa ra được một nhận định rõ ràng. Thường khi nói đến vấn đề dân vượt biên, nhập cư bất hợp pháp người ta chỉ nghĩ đến thiệt thòi về phía Hoa Kỳ, nhưng thực chất của vấn đề là cả hai bên cùng lợi, cùng hại. Mọi phương hướng giải quyết lâu nay đều bị chỉ trích. Bắt giữ, trục xuất theo luật định của một quốc gia có chủ quyền thì bị coi là kỳ thị; kêu ca về chi phí an sinh nặng nề tốn tiền thuế của dân thì cho là thiếu nhân đạo, ngay cả việc gọi là di dân bất hợp pháp (illegal immigrant) tức là không đúng theo luật di trú thì những người thuộc DC biểu tình đòi đổi lại là di dân không có giấy tờ!!! (undocument) và từ đó truyền thông cánh tả hôm nay hầu như đều gọi như thế; thậm chí còn có những thành phố bảo hộ (sanctuary city) kiểu như Tô giới của nước ngoài trên đất Trung hoa trong thời phong kiến. Đến nay, ngoài ông Trump, chưa thấy một ai nói rằng đây là vấn đề chung của hai nước phải cùng nhau giải quyết, mà chỉ thấy kế hoạch của họ đều là đơn phương hành động. Chính trị gia đã bao phen lúng túng vì không nhận rõ vấn đề này, và đã không nhận rõ vấn đề thì làm sao giải quyết được. Đã không giải quyết được mà muốn hưởng lợi chính trị cho nên vấn đề trở thành một miếng mồi tuy ngon nhưng cứ nhũng nhặng khó nuốt mấy chục năm nay sau chính sách Tổng thống Regan- đảng Cộng Hòa thông qua luật ân xá. (The Immigration Reform and Control Act (IRCA), Pub.L. 99–603, 100 Stat. 3445, enacted November 6, 1986). Chèo chống mãi cho đến bây giờ, có người quyết tâm giải quyết một cách hợp lý nhằm mang lợi ích lâu dài cho cả hai quốc gia, lập lại quan hệ lành mạnh.
Ông Trump, trước khi giải quyết vấn đề ông đã hiểu rất rõ vấn đề. Điều này xưa nay chưa một người nào từng nói đến. Ông Trump chỉ rõ di dân bất hợp pháp là một “thảm hoạ nhân đạo” (humanitarian disaster) mà cả hai nước cùng chịu chứ không riêng gì Hoa Kỳ. Không nói được những thiệt hại mà họ gánh chịu thì làm sao đòi hỏi họ hợp tác để giải quyết được? Mexico chịu nạn vì nguyên nhân gần là biên giới Hoa Kỳ và Mexico lỏng lẽo, những thành phố làng mạc dọc biên giới hàng ngày biết bao nhiêu người bất hợp pháp, không rõ lai lịch từ khắp nơi trên thế giới tấp vào đó để chờ đợi vượt biên sang Hoa Kỳ. Tiền bạc mà họ mang tới không đủ bù đắp lại những thiệt hại an ninh, xã hội phức tạp, đạo đức suy đồi, văn hoá bị tàn phá, tội phạm, băng đảng … khiến người dân sống trong lo sợ phập phồng trong một xã hội kể như không còn luật pháp. Có lẽ đây là những dẫn chứng trung thực khách quan mà Tổng thống Nieto không thể từ chối. Cũ rích mà không ai chịu đưa ra nó trở thành mới và gây ngạc nhiên, chú ý. Bức tường tự nhiên có lý sinh ra của nó! Khi có bức tường, dĩ nhiên là tình trạng này sẽ tự triệt tiêu theo định luật đơn giản tự nhiên hễ rút củi thì không còn lửa cháy. Khi có bức tường còn một điểm lợi nữa là chỉ có người Mễ được lợi nhiều nhất vì qua lại cổng biên giới như sang hàng xóm, còn dân lậu các nước không còn lý do bén mảng tới Mễ nữa. Cái khó khăn bây giờ tự nó đã vẽ ra tiền đồ rực rỡ cho cả hai bên. Ông Trump là người có cái nhìn chân xác vấn đề trước mắt – không chính trị - và có cái nhìn lạc quan về tương lai. Cũng ở đó niềm tự tin mãnh liệt đã giúp ông quyết tâm vượt ra khỏi rừng gươm giáo tứ bề mà lo cho an bình của đất nước.
Chính vì hiểu rõ vấn đề to lớn không chỉ thuộc về kinh tế mà còn an ninh và nhân đạo, khó ai từ chối, và phải một lần giải quyết dứt khoát cho nên mặc dù chưa bàn đến bên nào chi trả, ông Trump rất tự tin rằng vì lợi ích kinh tế trong các giao dịch cùng những sức ép của các mặt có hại lâu dài, được thế một ná hai chim chính phủ Mễ sẽ sẵn sàng tự nguyện đóng góp. Họ sẽ vì lợi mà làm. Và sau cùng bức tường là tài sản chung của hai nước vậy.
Vứt bỏ thứ “phải đạo chính trị” (political correctness), nghe mát tai mà không thật để lắng nghe lẽ phải thông thường (commonsense) từ tim óc của mình người ta có thể dễ dàng thấy nguyên lý ngay trước mắt. Trong đời sống hàng ngày không phải chúng ta đang ở trong nhà chung quanh có rào dậu, hay tường bao bọc hay sao? Có rào dậu đâu có nghĩa là chúng ta kỳ thị hàng xóm. Thế mà phía đối thủ của ông Trump có cả một dàn miệng lưỡi và cả truyền thông tả khuynh cứ việc bôi tro trét trấu, phỉ nhổ người ta, và không ngừng chụp mũ là kỳ thị, hay độc tài, khùng điên, bệnh hoạn hay ngu dốt vân vân. . . Người như thế mà làm được việc như thế thì Hoa Kỳ giàu có không ai theo kịp là phải rồi! Có một giải pháp dứt khoát xưa nay chưa ai làm, mang lại công bằng và có lợi cho nhiều người là một việc làm nhân đạo, không phải bây giờ mà còn nhiều thế hệ mai sau. Thường việc đạp cho gãy đổ cũng như việc ác thì dễ làm, dễ xúi người làm còn việc tốt mang lại ích lợi thì thường chẳng những nặng nề khó khăn về thể chất công việc mà còn phải chống chọi với bao nhiêu tâm địa hẹp hòi của người đời. Có người còn lớn tiếng cho rằng bức tường như thế giống như bức tường Bá Linh. Quả thật là một hiểu lầm to lớn vô cùng! Bỡi vật liệu có thể giống nhau nhưng mục tiêu lại hoàn toàn khác nhau. Tường Bá Linh dùng nhốt dân Đông Đức không cho tìm đời sống tự do, “u tối” bên ngoài; người dân phải ở trong đó để hưởng hạnh phúc mà chủ nghĩa khoa học xã hội - cộng sản – “đỉnh cao trí tuệ” mang lại. Còn tường biên giới Mỹ-Mễ ngăn chặn di dân một cách bất hợp pháp và ngăn chặn cả những tệ nạn làm hủy hoại đời sống và xã hội của Mễ và Hoa Kỳ. Bức tường ông Trump và chính phủ Mexico cùng xây chắc chắc bằng vật liệu cụ thể có thể sờ mó được và dĩ nhiên cánh cổng được mở đàng hoàng mời gọi những ai muốn qua lại bằng con đường đúng đắn, hợp pháp. Dĩ nhiên không phải là cây cầu (the bridge) màu mè chính trị mà bà Clinton đã nói sẽ xây sau khi bà đạp bỏ mọi rào cản (break all barriers), không còn biên giới. Đây là điểm hoàn toàn khác biệt giữa hai ứng cử viên và hướng đi khác nhau giữa hai đảng.
Ông Trump vừa nói chuyện xong thì đáp máy bay về Arizona một tiếng đồng hồ sau để kịp thời phát biểu về đề tài di dân với mười điểm then chốt. Ông nói như muốn vỡ micro. Điểm đặc biệt nhất mà truyền thông tả khuynh nhắm vào để tiếp tục tấn công không ngừng là ông nhấn mạnh “Mễ sẽ trả chi phí cho bức tường. Bây giờ họ chưa biết nhưng về sau họ sẽ trả, một trăm phần trăm”. Ông nói một cách mạnh mẽ, tự tin chắc nịch trước hàng chục nghìn khán giả, mỗi lần. Truyền thông cánh tả lần này có bị hớ như bao nhiêu lần trước không? Chúng ta hãy chờ xem và chờ xem luôn chính sách của bà Clinton như thế nào về vấn đế này. Những nhận định chính xác lợi hại thế nào đã được ông Trump đưa ra hết rồi!
Qua đó bằng mắt thường, người ta cũng thấy rõ về sức khỏe, ông Trump còn thừa nghị lực để giữ vai trò Tổng thống có công việc đầy ắp hàng ngày. So với bà Clinton, ngoài việc lo cho cái bị xì-căng-đan đáng ghét của ông bà cứ lai vãng miết bên chủ của nó không biết bà còn đủ sức chạy qua lại kiểu con thoi như thế không?
Vĩnh Tường
Nguồn:
